استفاده از تصاویر ماهواره ای برای پایش سطح زیرکشت محصول راهبردی برنج
دانشیار دانشکده مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران از به سرانجام رسیدن نرم افزار پایش سطح زیرکشت محصول راهبردی برنج و تشخیص نوع کم محصول و پرمحصول آن با بهره گیری از تصاویر ماهواره ای آگاهی داد.
به گزارش آبیاری به نقل از خبرگزاری ایرنا از دانشگاه تهران، مهدی حسنلو با اعلان اینکه این طرح با همکاری پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران و ستاد توسعه فناوری های حوزه فضایی و حمل و نقل پیشرفته انجام شده است، اضافه کرد: برنج به همراه گندم یکی از دو کالای مهم اساسی و تغذیه ای است. بر این اساس، سیاست گذاران و برنامه ریزان در هر کشور غالباً برای این دو کالای اساسی، جایگاه ویژه ای در اقتصاد کشاورزی و توسعه اقتصادی در نظر دارند.
وی با اعلان اینکه مشکل کمبود آب و نیز توزیع کود و سموم و مدیریت بهتر آن، از مزایای داشتن اطلاعات سطح زیر کشت این محصول به شمار می آید، اظهار داشت: مشکلات مختلف بخش های کشاورزی و مدیریت سرزمین همچون کم آبی، تخریب خاک، سیلاب، طوفان های گرد و غبار و کاهش محصولات کشاورزی، نیاز به اطلاعات دقیق و به روز درباب سطح زیر کشت برنج را برای مدیران، کشاورزان، کاربران زمین، تصمیم سازان و تصمیم گیران کاملاً آشکار کرده است.
مجری طرح اشاره کرد: برنامه ریزی برای واردات و صادرات این محصول راهبردی و داشتن اطلاعات، از دیگر مزایای این نرم افزار شمرده می شود. بنابراین، توسعه روش هایی بمنظور تعیین خاصیت های خاک در مقیاس محلی، منطقه ای و جهانی با بهره بردن از علوم و روش های گوناگون همچون تصاویر ماهواره ای بسیار حائز اهمیت می باشد.
دانشیار دانشکده مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، سری زمانی تصاویر ماهواره ای با توان های تفکیک زمانی و مکانی مانند تصاویر Sentinel-۱ و Sentinel-۲، اطلاعات نمونه برداری شده میدانی مختلف برنج و تفکیک های انواع مختلف آن مانند برنج هاشمی (کم محصول) و شیرودی یا فجر (پر محصول) و داده های مشاهداتی هم زمان با گذر ماهواره شامل مشخصات پوشش زمین و خاصیت های فنولوژی گیاه برنج را از داده های ورودی این نرم افزار بیان کرد.
حسنلو درباره رویکرد های فنی این نرم افزار گفت: گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده های مکانی و غیرمکانی موجود درباب خاصیت های گیاه برنج و انواع آن، عملیات میدانی شامل تشریح نقاط مشاهداتی و محدوده آنها و نمونه برداری انواع برنج و کیفیت آن، تهیه تصاویر ماهواره ای هم زمان با داده برداری های میدانی و اعمال روش های تلفیقی پردازش داده های ماهواره ای، داده کاوی، هوش مصنوعی جهت مدل سازی، استخراج خصوصیات مختلف برنج و تهیه نقشه های رقومی سطح زیر کشت برنج و تفکیک انواع آن همچون رویکرد های فنی این نرم افزار است.
وی در ادامه، بررسی و کنترل کیفیت نقشه های رقومی تولید شده با روش های مختلف و داده های میدانی، تهیه نقشه های نهایی رقومی سطح زیر کشت برنج و تهیه دستورالعمل بروزرسانی آنها و اتصال و گرفتن تصاویر بصورت آنلاین از سامانه های GEE و پردازش سریع و تولید نقشه های سطح زیر کشت برنج و تفکیک انواع آنرا از دیگر رویکرد های فنی این نرم افزار دانست.
مجری طرح در بخش دیگری از سخنان خود به تشریح دستاوردهای این طرح پرداخت و اظهار داشت: با اجرای این طرح، تولید نقشه های رقومی سطح زیر کشت برنج برای هر سال زراعی بصورت دوره ای بدون نیاز به حضور فیزیکی و برداشت داده های میدانی در هر زمان و هر مکان و همین طور ایجاد زیرساخت مبتنی بر سنجش از دور برای تهیه نقشه های سطح زیرکشت برنج برای مناطق با دسترسی محدود با شرایط مشابه با سرعت زیاد و هزینه کم امکان پذیر خواهد شد.
دانشیار دانشکده مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی گفت: محاسبه سطح زیر کشت محصول راهبردی برنج به دقت بالای ۹۵ درصد برای برنامه ریزی بمنظور صادرات و واردات و توزیع مناسب کود و سموم بین کشاورزان، تفکیک انواع کم محصول (برنج طارم هاشمی) و پرمحصول (برنج شیرودی و فجر) بمنظور مدیریت بهتر و ایجاد امکان استفاده از توان شرکت های دانش بنیان برای دستیابی به دانش فنی تولید ابزار و ادوات سنجش از دور برای تسهیل و افزایش سرعت انجام مطالعات محصولات کشاورزی از دستاوردهای طرح است.
حسنلو با اعلان اینکه مدت زمان انجام این طرح ۱۲ ماه بوده است، اشاره کرد: کاربران حقوقی، همچون وزرات جهاد کشاورزی، وزارت صمت و ادارات کل جهاد کشاورزی استانها و کاربران حقیقی نظیر کشاورزان، بنگاه های اقتصادی، مدیران سیستم های کشاورزی، پژوهشگران و کارشناسان، برنامه ریزان برنامه های توسعه ای شامل کشاورزی و غیرکشاورزی همچون با اهمیت ترین کاربران اطلاعات تولید شده خواهند بود.
نرم افزار پایش سطح زیرکشت محصول راهبردی برنج و تشخیص نوع کم محصول و پرمحصول آن با بهره گیری از تصاویر ماهواره ای، یکی از سه طرحی است که توسط پژوهشگران دانشکده مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکان پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران به سرانجام رسید و اخیراً در مراسمی با حضور معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری از آن رونمایی گردید.