صعود ۵ پله ای سالانه فاکتورهای محیط زیست رویا یا واقعیت؟
آبیاری: طی یک ماه گذشته «بهبود فاکتورهای عملکردی محیط زیست حداقل پنج پله در هر سال» در مجمع تشخیص مصلحت نظام مصوب شد. تحقق مصوبه مذکور به اعتقاد برخی کارشناسان باتوجه به شرایط موجود چندان ممکن نیست اما اگر حتی نیمی از آن نیز محقق شود، باز امیدوار کننده است.
به گزارش آبیاری به نقل از ایسنا، در جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام به ریاست آیت الله آملی لاریجانی و با حضور روسای قوای مقننه و قضائیه و اعضای مجمع روزچهارشنبه (۱۲ مرداد ماه) بندهای در ارتباط با «محیط زیست» و «رشد اقتصادی» در سیاست های کلی برنامه هفتم توسعه مورد بررسی قرار گرفت.
در این جلسه اعضای مجمع مقرر کردند «بهبود شاخصهای عملکردی محیط زیست حداقل پنج پله در هر سال، کاهش حداقل ۱۰ درصدی سالانه آلودگی هوای کلانشهرها و مدیریت اثرات و عوارض تغییر اقلیم با استفاده از ظرفیت های ملی، منطقه ای و بین المللی» در سالهای برنامه هفتم محقق شود» اما به اعتقاد یک متخصص بین المللی محیط زیست این مصوبه قابلیت اجرائی ندارد.
ناصر مقدسی در گفت و گو با ایسنا، در واکنش به این مصوبه می گوید: مجمع تشخیص نظام در جلسه ۱۲ مرداد ماه مسئله «بهبود شاخصهای عملکردی محیط زیست حداقل پنج پله در هر سال» را تصویب کرد اما این مصوبه واجد اشکالات فنی و محتوایی است و قابلیت اجرائی ندارد.
وی درباره ی اشکالات این مصوبه اظهار می کند: یک شاخص ملی برای سنجش عملکرد محیط زیست منطبق با شرایط کشور وجود ندارد و این مورد مهم بایستی توسط نهادهای ذیربط و همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی در اولویت قرار گیرد.
این متخصص بین المللی محیط زیست می گوید: مهم ترین شاخص عملکردی محیط زیست که به صورت گسترده ای در سطح جهانی بعنوان مرجع مورد استناد است، شاخص(EPI) مخفف (Enviromentel performance yndex) بوده است که هر دوسال یک دفعه از طرف دانشگاه «یل»(yale) آمریکا تدوین و منتشر می شود. بر طبق این شاخص، کشورها در موضوعات ۱۱ گانه کیفیت هوا، مدیریت منابع آب، آب و فاضلاب، فلزات سنگین، مدیریت تغییرات اقلیمی، زیستگاه ها و تنوع زیستی، خدمات اکوسیستمی، ماهیگیری، کشاورزی، باران های اسیدی و مدیریت پسماند رتبه بندی می شوند.
وی ادامه می دهد: دانشگاه (yale) اعلام نموده است که اطلاعات مورد نیاز را از مراکز علمی، دولت ها و نهادهای ثالث تهیه کرده است و تنها به گرفتن اطلاعات از دولت ها اکتفا نمی کند.
مقدسی با اشاره به اینکه ایران بر مبنای شاخص (EPI) درسال ۲۰۲۲ رتبه ۱۳۳ را کسب کرده است می گوید: چنانچه مصوبه مجمع تشخیص ناظر بر ارتقای حداقل پنج پله از رتبه بندی سالیانه بر مبنای آخرین رتبه بندی سال ۲۰۲۲ ملاک عمل قرار گیرد و پیاده سازی شود به مدلول آنست که از رتبه ۱۳۳ در سال ۲۰۲۲ سالانه پنج پله صعود نماییم در حالیکه مبنای آن از نظر علمی مخدوش است.
مقدسی با تکیه بر این که این بند از مصوبه جنبه اجرائی ندارد و لازم است که اصلاح گردد، این را هم می گوید: در این مصوبه موضوعات مهمی همچون اقتصاد بازچرخانی، بازیافت پسماند، محافظت از کانون های زیستی و ذخایر ژنتیکی و زیست بوم های حساس و فناوری های سبز، الگوهای تولید و مصرف پایدار پیشبینی نشده است ازاین رو نیز به اصلاح و بازبینی دارد.
از سوی دیگر رییس کمیته محیط زیست کرسی سلامت اجتماعی یونسکو ضمن اشاره به شاخصهای رتبه بندی کشورها و اقداماتی که برای بهبود شرایط آنها نیاز است که صورت گیرد، می گوید: صعود پنج پله ای در سال یک برنامه رویایی است و میزان کمی امکان اجرای آن وجود دارد.
محمد درویش به ایسنا می گوید: طبق اصل ۵۰ قانون اساسی حفظ محیط زیست، در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو بر حفظ مولفه های محیط زیستی جهت کمک به سلامت اجتماعی جامعه تاکید می شود. مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام بسیارخوب و مفید می باشد و امیدوارم که نمایندگان مجلس این مصوبه را به مرحله اجرائی برسانند.
وی درباره ی شاخصهای ۱۱ گانه رتبه بندی کشورها می گوید: درمیان این مولفه ها وضعیت منابع آبی در دسترس بسیار نگران کننده است که کاهش آن بر تشدید فرونشست زمین و فرسایش خاک تاثیر گذاشته است ازاین رو مدیریت منابع آب باید در اولویت اصلی قرار گیرد. به تعریف اقتصادی که آب محور نباشد، نیازمندیم و باید وابستگی معیشتی به منابع آب و خاک را برای تولید درآمد کاهش دهیم.
درویش ادامه می دهد: لازم است برای مدیریت منابع آبی بر مبنای سند آمایش سرزمین در جهت بالفعل کردن مزیت های بالقوه کشور تلاش نماییم و به منظوراستحصال انرژی های نو بخصوص انرژی خورشیدی، انرژی بادی و زمین گرمایی و جزر و مدی در جهت تقویت زیرساخت های توسعه گردشگری، طبیعی، تاریخی، فرهنگی و گردشگر و علمی تلاش نماییم علاوه بر آن میتوان شرایطی را فراهم آورد که کشورهای آسیای میانه از مزیت دسترسی ایران به آب های آزاد بهره ببرند. این کار می تواند بدون ایجاد ورشکستگی اکولوژیک در کشور سبب درآمدزایی برای کشور شود.
وی یکی دیگر از بحران زیست محیطی کشور را آلودگی هوا می داند و می گوید: برای رفع بحران آلودگی هوا باید مبلمان شهری از خودرومحوری به بوم محوری تغییر کند و شهرداری ها سالانه ۱۰ درصد به مسیرهای ایمن دوچرخه سواری و پیاده راه ها اضافه کنند تا دیگر مردم از خودرو های شخصی استفاده نکنند.
رئیس کمیته محیط زیست کرسی سلامت اجتماعی یونسکو درباره ی رفع بحران تنوع زیستی و تقویت زیستگاه ها اظهار می کند: اقدامات مناسبی باید در حوزه تنوع زیستی در زمینه تقویت زیستگاه ها و افزایش اقتدار سازمان حفاظت محیط زیست صورت گیرد. در این حوزه نیاز است که سازمان صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان تبلیغات اسلامی مجموعه های آموزشی مستند، جذاب و سریال های موثر تولید کنند و سازمان آموزش و پرورش نیز باید فعالیت موثر داشته باشد تا این مصوبه در طول برنامه هفتم توسعه محقق شود.
درویش در پاسخ به این سؤال که آیا شاخص ملی جهت بررسی عملکردهای محیط زیستی و رتبه بندی ایران وجود دارد یا خیر؟ اظهارمی کند: EPI شاخصی جهانی است که تمام کشورها همچون ایران آنرا به رسمیت می شناسند و هر دوسال یکبار عملکرد محیط زیست را بررسی و ایران را رتبه بندی می کند تا بر طبق آن رتبه بتوانیم در سال اول یک برنامه و هدفگذاری مناسب داشته باشیم. هدفگذاری صعود پنج پله بطور سالانه یک هدفگذاری رویایی و محقق شدن آن دور از انتظار است اما اگر حتی نیمی از آن نیز محقق شود و حتی اگر سقوط هم نکنیم قابل تقدیر و امیدبخش است.
منبع: persianwet.ir
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب