رییس سازمان مدیریت استان تشریح كرد:
نتایج سرشماری کشاورزی کرمان
به گزارش آبیاری، رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کرمان اولین داده های سرشماری کشاورزی در این استان را تشریح نمود و با بیان راهکارهایی برای پیشرفت درآمد بخش کشاورزی اظهار داشت: در 10 سال اخیر شاهد رشد شمار کشاورزان بوده ایم که البته خبر خوشحال کننده ای نیست برای اینکه نشان میدهد زمین ها کوچک شده اند و افزایش خرده مالکان در حالی بوده که کشاورزی ما غیربهره ور و غیراقتصادی است.
به گزارش آبیاری به نقل از خبرگزاری ایرنا باوجود آنکه در کرمان بعنوان پهناورترین استان کشور ۴۰ درصد شاغلان استان در قسمت کشاورزی فعالیت دارند، اما تنها ۱۶ درصد ارزش افزوده استان ناشی از بخش کشاورزی است که نشان داده است درآمد فعالان این بخش اندک است و غیر از واسطه ها، تنها عده معدودی درآمدهای کلان و مناسب را می برند و بیشتر بهره برداران، فقط جهت معیشت حداقلی، درگیر هستند؛ در این شرایط، سیاستگذاران استان، هدایت زمینهای خرد کشاورزی بسمت تعاونی، تجمیع و یکپارچه سازی آنها را در این قالب بعنوان تنها رابین هود نجات دهنده این بخش پیشنهاد می کنند تا حول هر چاه کشاورزی و پایین دست حق آبه آنها، تعاونی ها شکل گیرند و امکان به کارگیری ماشین آلات سنگین و کاهش هزینه های تولید مهیا و درآمدها نیز بین بهره برداران تقسیم شود.
در این شرایط، وقتی زمین ها برای کشت محصولات یکپارچه و بزرگ شوند، امکان ورود فناوری، تجهیزات و ماشین آلات، ورود سرمایه گذار برای این مهم نیز بیشتر می شود که در نهایت هزینه های تولید را کاهش و درآمدها را افزایش می دهد؛ سرمایه گذاران بخش صنایع تبدیلی نیز می توانند موثران مرتبط را بهتر بیابند و در صنایع تکمیلی سرمایه گذاری کنند تا از این وضعیت فعلی خارج شویم.
محمدرضا وحیدی رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمان در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا ضمن تشریح برخی داده ها و نتایج سرشماری سراسری کشاورزی در این استان که تابحال احصا و جمع بندی شده، ضمن اشاره به وضعیت کلی بخش کشاورزی و دورنمای متصور برای آن، ضمن این که اعتقاد دارد طی سالهای اخیر در رشد تعداد بهره برداران گلخانه و آبزی پروری در استان با تحقق افزایش سه برابری موفق بوده ایم و این مسیر باید ادامه یابد اما همچنان تصریح دارد که باز جای رشد بیشتر هست؛ وی چشم انداز ادامه وضع فعلی را نیز با عنایت به شمار بالای بهره برداران کلی بخش کشاورزی که نشان از خرد شدن زمین ها دارد، بهمراه تبعات پیش روی آن مورد تاکید قرار می دهد.
وی اضافه کرد: حوزه کشاورزی یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی کشور به حساب می آید برای اینکه با امنیت غذایی و سلامت جامعه در ارتباط می باشد و در واقع این حوزه یکی از محورهای مهم در برنامه های توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور به حساب می آید و کرمان نیز جایگاه ممتازی در این بخش کشور دارد.
آثار کشاورزی غیربهره ور
وحیدی عنوان کرد: حدود هشت درصد ارزش افزوده کشاورزی کشور و ۱۰ درصد شاغلان کشاورزی کشور در استان کرمان هستند و این درحالی است که از سوی دیگر ۴۰ درصد شاغلان استان کرمان در قسمت کشاورزی فعالیت دارند و تنها ۱۶ درصد ارزش افزوده استان کرمان سهم بخش کشاورزی است به همین دلیل اهمیت بخش کشاورزی استان در مقایسه با متوسط کشور از ابعاد مختلف بسیار حائز اهمیت می باشد.
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمان با اشاره به اینکه خیلی از شاغلان ما در این عرصه فعالیت دارند اظهار داشت: ۴۰ درصد شاغلان کرمان در قسمت کشاورزی فعالیت دارند و این درحالیست که شاغلان استان بعدی ۳۰ درصد و تهران ۲ درصد است؛ کرمان استان نخست کشور به لحاظ غالب بودن سهم کشاورزی را در اختیار دارد اما سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی استان ۱۶ درصد بوده که مبین این مورد است که ما باید برنامه ای ویژه در این بخش داشته باشیم تا ارزش افزوده این حوزه افزایش و درآمد سرانه آن ارتقا یابد.
وحیدی رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمان اراضی کوچک شده، مالکان زیاد
وحیدی در ادامه در جواب این که چرا شاهد چنین وضعیتی در قسمت کشاورزی استان هستیم؟ اظهار داشت: حقیقت اینست که زنجیره ارزش افزوده در قسمت کشاورزی ما تکمیل نیست و کشاورزان ما تلاش می کنند و محصولاتی را به عمل می آورند اما این که این محصول (به شکل مناسب) به بازار برسد و درآمد مناسبی (برای خود کشاورزان) داشته باشد، این طور نیست؛ ما در اینجا خلاء داریم؛ یعنی کشاورزی ما از منابع طبیعی همچون آب، زمین و سایر موارد استفاده می نماید اما درآمد و ارزش افزوده آن نصیب فعالان این عرصه نمی شود.
وی خاطرنشان کرد: بهره وری در قسمت کشاورزی ما پایین است و زمینهای کشاورزی ما هرلحظه و سالانه کوچک تر و خردتر می شوند که این موارد یکی از بزرگترین مشکلات بخش کشاورزی ما به حساب می آید..
ضرورت فرهنگ سازی برای ایجاد تعاونی
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمان در جواب پرسش دیگر خبرنگار ایرنا بر مبنای چرایی خرد شدن زمینهای کشاورزی اضافه کرد: یکی از مهم ترین عوامل این چالش، قانون ارث است و در این حوزه چند نسل که می گذرد، زمینهای بزرگ کشاورزی بین فرزندان تقسیم و این زمین ها کوچک و کوچک تر می شوند تا این که به جایی می رسد که این اراضی از انتفاع خارج می شوند؛ به همین دلیل در این عرصه بایستی بسمت ایجاد بخش تعاونی کشاورزی برویم و این مورد در استان نیازمند فرهنگ سازی است؛ همینطور دستگاههای مربوطه باید در این حوزه فعالیت کنند تا اگر زمینی بین چند نفر تقسیم می شود، عواید و درآمد آن تقسیم شود.
وی خاطرنشان کرد: در کشورهای پیشرفته، اراضی بزرگ می توانند از فناوری و ماشین آلات بروز استفاده نماید، ازاین رو هزینه آنان بسیار کاسته می شود اما به دلیل استفاده نکردن از تکنولوژی های روز، هزینه های این بخش ما به نسبت کشورهای پیشرفته بالا است در نتیجه سود و ارزش افزوده مناسبی به کشاورز نمی رسد و کل درآمد سهم هزینه ها می شود.
وحیدی افزود: این مورد همینطور موجب می شود که فرزندان فعالان کشاورزی ما انگیزه ورود به بخش کشاورزی را نیز نداشته باشند.
افزایش ۳۴ درصدی بهره برداران کشاورزی موجب پیشرفت نمی شود
وی تصریح کرد: در سرشماری سال جاری، تعداد فعالان بخش کشاورزی در مقایسه با سال ۹۳ افزوده شده و برآورد اولیه ما این بود که تعداد کشاورزان استان کرمان با توجه به مسایل جوی و خشکسالی های اخیر کاسته می شود اما بر میزان آنان افزوده شده و این مورد نیز مبین خرد شدن اراضی کشاورزی ما است که مطلوب نمی باشد.
دبیر شورای توسعه و برنامه ریزی استان کرمان اظهار داشت: تعداد بهره برداران سرشماری شده در سرشماری سراسری کشاورزی امسال ۳۳۵ هزار نفر است که در مقایسه با سال ۹۳ حدود ۳۴ درصد اضافه شدند که نشان داده است اراضی کشاورزی و دامداری ما فقط به حالت معیشتی درآمده و کشاورزان زندگی روزمره خویش را طی می کنند؛ حقیقت این که این وضعیت موجب ایجاد پیشرفت در استان نمی شود.
وی اضافه کرد: کشاورزی ای موجب ایجاد رونق اقتصادی در استان می شود که هزینه ها را بتواند با استفاده از دانش و تکنولوژی جدید کم کند و درآمد حاصل از آن افزایش یابد تا تفاوت درآمد و هزینه موجب صرفه اقتصادی و ایجاد ارزش افزوده شود.
سرمایه گذاران صنایع تبدیلی نمی توانند ارتباط بگیرند
وحیدی بیان نمود: تعداد زیاد بهره برداران حوزه کشاورزی استان کرمان همینطور سبب شده که سرمایه گذاران صنایع تبدیلی نتوانند ارتباطی با بهره برداران پیدا کنند به همین دلیل در این بخش لازم است که بسمت ایجاد شرکت تعاونی برویم.
وی افزود: باید در استان علاوه بر فرهنگ سازی بین بهره برداران حوزه کشاورزی، دستگاههای دولتی نیز این مورد (هدایت امور بسمت تعاونی و یکپارچه سازی زمین ها) را جدی پیگیری کنند تا این امر موجب افزایش درآمد نسبی شود، نه این که قیمت محصولات را زیاد کنند.
موفقیت کرمان در هدایت کشاورزان بسمت کشت گلخانه ای
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمان اظهار داشت: تعداد بهره برداران کشت گلخانه ای ما در این سرشماری حدود ۱۰ هزار نفر بودند که در مقایسه با سال ۹۳ حدود سه برابر شده اند و آمار نشان داده است باوجود سیاستهای کشور و سایر محدودیت ها، موفق بوده ایم که فعالان کشاورزی را بسمت کشت گلخانه ای هدایت نماییم.
به گفته وحیدی، در کشت گلخانه ای درآمد بالا و احتیاج به آب کمتری وجود دارد، ازاین رو می توانیم بگوییم استان کرمان در این عرصه موفق عمل کرده و در ادامه نیز اقدامات موثرتری انجام خواهیم داد.
وی همینطور ضمن اشاره به ضرورت استفاده بهینه از منابع آب در کشت گلخانه ای خاطرنشان کرد: موضوع دیگر در مدیریت آب که در استان کرمان شروع و فرهنگ سازی شده بحث آبزی پروری است.
این مسئول توضیح داد: در این وضعیت چند مرحله از آب استفاده می نماییم و در این حوزه بایستی ابتدا از منابع برای آبزی پروری و سپس برای فعالیت کشاورزی استفاده نماییم که غیر از تولید محصول و کسب درآمد بیشتر، آب نیز غنی تر و مصرف می شود.
افزایش سه برابری آبزی پروری در کرمان
وحیدی افزود: تعداد بهره برداران آبزی پروری استان کرمان اینک ۴۰۷ نفر است که در مقایسه با سال ۹۳ سه برابر شده و این آمار نشان داده است که بهره برداران کشاورزی به این نتیجه رسیده اند بایستی درآمد جانبی هم داشته باشند به همین دلیل استخرهای ذخیره آب و آبزی پروری را ایجاد کردند و این موجب افزایش درآمد حوزه کشاورزی شده است.
وی اضافه کرد: برپایه سیاست استان کرمان، تعداد آبزی پروران ما باید ۳۰ تا ۴۰ درصد بهره برداران کشاورزی ما باشد، یعنی تمامی کشاورزان استان باید یک استخر ذخیره آب داشته باشند و آبزی پروری را انجام دهند که در ادامه از آن آب صرف فعالیت کشاورزی کنند؛ ما در این بخش عقب هستیم اما حرکتی شروع شده و باید تسهیلات استان جهت استفاده بهینه آب بسمت ایجاد استخر ذخیره آب برود اما تابحال در استان بیشتر روی بازسازی قنات ها و آبیاری تحت فشار کار شده است.
پایین دست حق آبه هرچاه یک شرکت تعاونی
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمان تصریح کرد: بهره برداران کشاورزی هرکدام به تنهایی نمی توانند استخر ذخیره آب داشته باشند به همین دلیل باز به گزینه شرکتهای تعاونی در این حوزه می رسیم که راهگشاست.
وی اظهار داشت: بایستی سیاستی را مدنظر قرار دهیم که بر مبنای آن، به ازای هر چاه کشاورزی، یک شرکت تعاونی ایجاد نماییم تا از روش تجمیع اهداف بهره برداران بتوانیم اقداماتی انجام دهیم و تلاش داریم در برنامه تحرک بخشی استان نیز به این مورد بپردازیم.
راهکارهای ارتقاء درآمد کشاورزی
وحیدی با تکیه بر این که باید علاوه بر درآمد حاصل از کشاورزی، درآمدهای جانبی نیز وجود داشته باشد افزود: در این حوزه یک بحث ما پرورش زنبور عسل(با سه هزار و ۱۰۰ بهره بردار فعلی) و کرم ابریشم(با ۴۱ بهره بردار) است که باید آنرا در استان رواج دهیم و کشاورزان آموزش ببینند و فعالیتهای جانبی انجام دهند تا ارزش افزوده و درآمد آنان ارتقا یابد.
وی اظهار داشت: یکی از دلیلهای این که فارغ التحصیلان دانشگاه ها و جوانان بسمت بخش کشاورزی نمی روند اینست که درآمد در این بخش قابل توجه نیست؛ بایستی برنامه های استان در جهت افزایش درآمد این بخش باشد تا فارغ التحصیلان دانشگاه ها، صاحبان تکنولوژی و سرمایه نیز به این حوزه مورد هدایت قرار گیرند برای اینکه تا وقتی که کشاورز ما درآمد مناسبی نداشته باشد، سرمایه، نیروی انسانی و تکنولوژی جذب این بخش نمی شود.
این مسئول در ادامه ضمن اشاره به دیگر دستاوردهای این سرشماری اظهار داشت: تعداد بهره برداران طیور در استان کرمان ۷۴ هزار بهره بردار است که به روش سنتی پرورش را انجام می دهند، به همین دلیل تعداد این افراد به نسبت کشور، بسیار بالا است اما درآمد آنان بالا نیست.
وی اضافه کرد: یکی از دلایلی که درآمدهای کلی مردم استان کرمان نزدیک به میانگین کشور شده، بخش کشاورزی است برای اینکه درآمد پایین ۴۰ هزار شاغل این بخش موجب می شود که درآمد استان کرمان افزایش زیادی پیدا نکند و با عنایت به محدودیت های شدید در قسمت آب باید رویکرد این حوزه تغییر کند.
وحیدی تصریح کرد: اگر کسی بخواهد از روش سنتی پرورش طیور کسب درآمد کند، با وجود این که درآمد بالایی ندارد، جایگاه بالایی برای اقتصاد این افراد و رفع مشکلات استان فراهم نمی شود و در این حوزه بحث معیشت در سطح خرد و خودمصرفی مطرح است که بهره بردار در این حوزه زندگی سطح بالایی نمی تواند کسب کند؛ ضمن آنکه این مشاغل خیلی پایدار نیستند و احتمال تغییر شغل آنان بالا است.
وی با اشاره به اینکه می توانیم روش های سنتی را از راه شرکت تعاونی در سطح منطقه و برای هر روستا تعریف نماییم، اظهار داشت: اگر بخواهیم بهره وری بخش کشاورزی را ارتقا دهیم باید بسمت شرکت تعاونی برویم و ضرورت ایجاد شرکتهای تعاونی با وجود اراضی کشاورزی خرد به نسبت قبل بیشتر احساس می شود.
هشدار فرار روستاها از کشاورزی
این مسئول اظهار داشت: اگر کار به همین شیوه پیش برود، کشاورزی ما بخش اقتصادی قابل توجهی نخواهد داشت و چه بسا خیلی از روستاهای ما بسمت مباحث گردشگری و سایر موضوعات بروند و از اقتصاد کشاورزی خارج شوند؛ نتایج اولیه سرشماری کشاورزی این علامت را به متولیان می دهد که ما مجبور به حرکت بسمت این بخش هستیم.
وی در مورد فرآیند اجرایی تشکیل شرکتهای تعاونی نیز بیان نمود: خوشبختانه جهاد کشاورزی در همه روستاهای استان کرمان مرکز خدمات کشاورزی دارد که این بخش با عنایت به ارتباط با بهره برداران و تسهیلات و امکانات دولت، می تواند بهره برداران را بسمت شرکت تعاونی گرایش دهد و کشاورزان را با عنایت به محصول خاص و فعالیتهای ویژه خود به این سمت و سو هدایت کند.
وحیدی در انتها اضافه کرد: جهاد کشاورزی، دامپزشکی و سایر ارگان های مرتبط این بخش باید برنامه ساختاری برای این موضوعات داشته باشند تا مباحث یاد شده را در استان اجرایی نماییم.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب