قانون هوای پاك روی هوا
آبیاری: قانون هوای پاک طی سال 1396 به تایید مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان رسید و قرار شد که مرهمی باشد بر کیفیت هوای شهرهای مختلف کشور ولی حالا بعد از گذشت چند سال از تصویب این قانون هوای شهرهای مختلف کشور به شدت آلوده است و حتی مشاهده می شود که دستگاه های مختلف وظایف قانونی خودرا در جهت اجرای قانون هوای پاک نادیده گرفته اند و به تعبیر معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست اراده ای برای رفع آلودگی هوا وجود ندارد.
به گزارش آبیاری به نقل از ایسنا، قانون هوای پاک برمبنای ۳۴ ماده خود دستگاه های مختلف اجرائی در کشور ازجمله وزارت کشور، وزارت نفت، وزارت نیرو، نیروی انتظامی، شهرداری، صدا و سیما و.. را مکلف کرده است که هر یک به تناسب وظایف خود، اقداماتی را برای کنترل آلودگی هوا در کشور اجرائی کنند اما بعد از گذشت سه سال از ابلاغ این قانون، خیلی از دستگاهها نه فقط اقدامی برای رفع آلودگی هوا انجام نداده اند بلکه قدم هایی مقابل قانون هوای پاک برداشته اند.
سهم منابع ثابت در آلودگی هوا
بر اساس آخرین گزارش ها از شهرهای آلوده کشور منابع متحرک آلاینده مانند خودرو ها، موتورسیکلت ها، خودرو های دیزلی و... منابع ثابت مانند صنایع، نیروگاه ها، پایانه های اتوبوس و... در آلودگی هوا نقش پررنگی دارند. بر طبق سیاهه انتشار شهر تهران سهم منابع متحرک در آلودگی هوا ۶۰ درصد و سهم منابع ثابت حدود ۴۰ درصد است اما به دنبال آلودگی شدید هوا طی روزهای اخیر در بعضی از کلانشهرهای کشور ازجمله تهران، اصفهان، اراک، تبریز و... خیلی از کارشناسان بر سهم منابع ثابت بر آلودگی هوا در این نقاط تاکید کرده اند چونکه نشانه هایی از مصرف سوخت های غیر استاندارد ازجمله مازوت یا گازوئیل پرگوگرد در صنایع و نیروگاه ها تهران دیده می شود و حتی استفاده از مازوت در بعضی نیروگاه ها ازجمله شازند اراک و نیروگاه طوس در استان خراسان رضوی تایید شده است.
تکلیف وزارت نفت درجهت عرضه سوخت مطابق با استانداردهای ملی
درحالی همچنان از سوخت مازوت و یا سوخت های پرگوگرد - که بسیار آلاینده و خطرناک هستند - در ایران استفاده می شود که برمبنای ماده ۱۸ قانون هوای پاک، وزارت نفت مکلف شده است که سوخت های تولیدی در کشور ازجمله بنزین، نفت گاز، نفت کوره و نفت سفید را مطابق با استانداردهای ملی مصوب (یورو۴) عرضه نماید اما متاسفانه اطلاعات موجود نشان میدهد که نه فقط از سوخت آلاینده مازوت در بعضی نقاط کشور استفاده می شود بلکه بگفته انوشیروان محسنی بندپی - استاندار تهران - صنایع در استان تهران از سوخت گاز و گازوئیلی استفاده می نمایند که حداقل ۵۰ درصد آن از استانداردهای یورو ۴ برخوردارست این درحالیست که وزارت نفت مکلف به عرصه تمامی سوخت های تولیدی در کشور بر طبق استانداردها یورو ۴ است.
یکی از دستگاه هایی که نقش مهمی در اجرای قانون هوای پاک دارد نیروی انتظامی است. این قانون اختیارات لازم را به نیروی انتظامی برای برخورد با منابع آلاینده متحرک ازجمله خودرو های سبک، سنگین، نیمه سنگین و موتورسیکلت داده و در ماده ۶ قانون هوای پاک تاکید گردیده است که نیروی انتظامی موظف به جریمه و حتی متوقف کردن وسایل نقلیه آلاینده و فاقد معاینه فنی است.
خودروهایی که معاینه فنی ندارند فقط در تهران و چند کلانشهر دیگر جریمه می شوند
درحالی منابع متحرک آلاینده ازجمله خودرو های دیزلی، موتورسیکلت ها، خودرو های شخصی و... یکی از مهمترین عوامل ایجاد ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون - مهمترین عامل آلودگی هوا در نیمه دوم سال - هستند که متاسفانه درحال حاضر خودروهایی که معاینه فنی ندارند فقط در تهران و چند کلانشهر دیگر جریمه می شوند و سایر شهرها موضوع معاینه فنی را روی خودرو های مختلف چک نمی کنند.
طرحی ضد محیط زیستی برای ترخیص موتورسیکلت های رسوبی از پارکینگ ها
از سویی دیگر نیروی انتظامی که خود مسئول اجرای قانون هوای پاک است از آبان ماه امسال طرح ترخیص موتورسیکلت های رسوبی از پارکینگ ها و توقفگاه ها را اجرائی کرده است و درحالی هزاران موتورسیکلت رسوبی به چرخه حمل و نقل باز می گردند که سازمان حفاظت محیط زیست معتقد می باشد که ۹۰ درصد موتورسیکلت های رسوبی در پارکینگ ها فرسوده می باشند و باید اسقاط شوند همین طور بر طبق اطلاعات سیاهه انتشار شهر تهران سهم موتورسیکلت ها در تولید آلاینده های گازی حدود ۲۱ درصد و در تولید ذرات معلق ۱۰ درصد است. علاوه بر این ها هر ۱۰ موتورسیکلت کاربراتوری در هر کیلومتر به اندازه یک اتوبوس دیزلی قدیمی، ذرات معلق - که عامل اصلی آلودگی هوا است - تولید می کند.
اسقاطی ها راه نفس را بسته اند
علاوه بر موتورسیکلت های فرسوده، خودرو های فرسوده نیز ازجمله عوامل مهم غبارآلود کردن آسمان و تنگ کردن نفس ها در فصل های پاییز و زمستان هستند. تعداد خودرو های فرسوده آنقدر در کشور زیاد است که عیسی کلانتری - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست - پیس از این اظهار کرده بود که تبدیل به کشور اسقاطی ها شده ایم چونکه هم اکنون ۸۷ درصد مینی بوس های کشور و ۸۱ درصد موتورسیکلت ها اسقاطی هستند همین طور در این بین ۷۳ درصد اتوبوس ها و ۶۱ درصد کامیون های ما نیز اسقاطی هستند.
ابطال ماده ۸ قانون هوای پاک
از این رو بود که ماده ۸ قانون هوای پاک تمامی مالکان وسایل نقلیه موتوری را موظف کرد که وسیله نقلیه خودرا بعد از رسیدن به سن فرسودگی از رده خارج کنند. این ماده مهم اما در تیر ماه امسال برمبنای استعلام دیوان عدالت اداری از شورای نگهبان، ابطال شد چونکه اساس نظر فقهای این شورا، تعیین سن فرسودگی برای خودرو ها خلاف شرع است.
اهرم های نظارتی روی مسئله معاینه فنی در کشور تقویت شود
پس از آن سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاد داده که ملاک اسقاط خودرو های فرسوده، معاینه فنی باشد اما باید اهرم های نظارتی روی مسئله معاینه فنی در کشور تقویت شود، چونکه هرچند برمبنای قانون هوای پاک معاینه فنی الزامی است اما گاهی تخلفاتی در آن صورت می گیرد و در خیلی از شهرها نیز معاینه فنی خودرو ها چک نمی گردد. برمبنای تبصره ۳ ماده ۶ قانون هوای پاک نظارت بر مراکز معاینه فنی برعهده سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت کشور و وزارت راه و شهرسازی است.
تعویق دو ساله در ارتقای استاندارد خودروها
از سویی دیگر برمبنای ماده ۴ قانون هوای پاک قرار شد که تولید انواع وسایل نقلیه موتوری و واردات آنها مستلزم رعایت حدود مجاز انتشار آلاینده ها - که از طرف سازمان حفاظت محیط زیست اعلام می شود - باشد. این یعنی خودروسازان باتوجه به اعلام سازمان حفاظت محیط زیست تولیدات خودرا باید مطابق با استانداردهای آلایندگی یورو۵ کنند. متاسفانه به سبب مانع تراشی های خودروسازان اجرای این ماده از قانون هوای پاک تا امسال به تعویق افتاده است و حتی متاسفانه امسال نیز برخی از خودرو ها برمبنای مجوز سازمان حفاظت محیط زیست و موافقت هیات دولت، برخلاف قانون هوای پاک با استاندارد یورو ۴ شماره گذاری شدند.
تامین ۳۰ درصد از برق کشور از انرژی های تجدیدپذیر
ازجمله موضوعات دیگری که در قانون هوای پاک به آن اشاره نموده است تولید و عرضه انرژی های تجدیدپذیر و پاک است. برمبنای ماده ۱۹ این قانون وزارت نیرو مکلف است که نسبت به توسعه، تولید و عرضه انرژی های تجدید پذیر اقدام نماید. بطوریکه حداقل ۳۰ درصد افزایش سالانه ظرفیت مورد نیاز برق کشور از انرژی های تجدیدپذیر تامین گردد.
عدم مشارکت صدا و سیما برای آموزش و فرهنگسازی
علاوه بر دستگاه هایی همچون وزارت نفت، وزارت صنعت، وزارت کشور، نیروی انتظامی و وزارت راه و شهرسازی، صدا و سیما نیز برمبنای ماده ۲۸ قانون هوای پاک موظف شده است که برنامه هایی در زمینه آموزش، اطلاع رسانی و فرهنگسازی درباره آگاهی و مقابله با پدیده آلودگی هوا تولید و پخش کند. مسعود تجریشی - معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست - قبل از این در گفت و گو با ایسنا دراین باره تصریح کرده بود که متاسفانه بعضی از دستگاهها باوجود اینکه وظایف مهمی برای اجرای قانون هوای پاک دارند اما به این وظایف عمل نمی کنند و پاسخ ما را نیز برای تکمیل گزارش دستگاهها نداده اند. برای مثال صدا و سیما که وظیفه مهمی در جهت آموزش و فرهنگسازی دارد، دراین زمینه مشارکتی نکرده است. حتی ما مجدد به این سازمان نامه زده و از آنها پرسیده ایم که در امتداد وظایف قانونی خود چه اقداماتی انجام داده اید.
به گزارش آبیاری به نقل از ایسنا، هرچند که مقرر است عملکرد دستگاه های مختلف در زمینه اجرای قانون هوای پاک تا اختتام امسال تهیه و بطور کامل بررسی شود اما حال بد هوای شهرهای مختلف کشور و روزهای پی در پی آلوده در تهران نشان میدهد که اراده ای برای اجرای قانون هوای پاک و رفع آلودگی هوا در خیلی از تقاط کشور وجود ندارد و قانون هوای پاک هنوز نتوانسته آسمان آبی و پاک را به شهرهای ایران هدیه دهد.
منبع: persianwet.ir
مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب