چالش های گونه های کلیدی حیات وحش
آبیاری: آبیاری: گونه های کلیدی حیات وحش در کشور با چالش های مختلفی مانند چرای بی رویه دام، جاده سازی، معدن، دام مازاد بر ظرفیت، خطوط انتقال نیرو، زمینهای کشاورزی و دیم کاری ها روبه رو هستند. بدین جهت بازیابی گونه های کلیدی برای احیای هر اکوسیستم دارای اهمیت است.
به گزارش آبیاری به نقل از ایسنا، در دنیا حدود ۳۰ هزار گونه در معرض خطر و ۸۴۰۰ گونه در معرض خطر انقراض داریم. معرفی اینگونه ها به عنوان گونه کلیدی و حفظ اکوسیستم ها - واحد محیط زیستی باارزش - بر طبق گونه های کلیدی بسیار دارای اهمیت است. به جهت اهمیت این مساله به ۱۲ نکته از صحبت های عبداله سالاری - یک متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش - اشاره می کنیم:
*گونه های کلیدی یا شاخص به عنوان گونه های چتر از نظر اکولوژیک و به دلیلهای مختلف برای مردم و فرهنگ جامعه محلی خود دارای اهمیت بسیاری هستند. آنها به عنوان گونه های هدف سایر گونه ها را پوشش می دهند و تحت چتر حمایتی خود درمی آورند. اینطور صیانت از سایر گونه ها و کل اکوسیستم بسیار بهتر به انجام می رسد.
*بیشتر گوشتخواران گونه های کلیدی به حساب می آیند. به عنوان نمونه یوزپلنگ گونه کلیدی است چونکه در راس هرم اکولوژیک قرار دارد، برای فرهنگ جامعه دارای اهمیت است.
*هر اکوسیستم، گونه های کلیدی مختص به خودرا دارد که لزوما هم نباید گوشتخوار باشند. به عنوان نمونه در لرستان، سمندر لرستانی گونه کلیدی و در معرض خطر انقراض آن اکوسیستم است. برای شناخت گونه های کلیدی باید به بررسی گونه های در معرض خطر انقراض هرکدام از اکوسیستم ها بپردازیم.
*گونه های کلیدی لزوما در خطر انقراض نیستند بلکه هر کدام به جهتی دارای اهمیت خاصی هستند اما متاسفانه بطور معمول غالب آنها علاوه بر خصوصیت چتر بودن، خاصیت در معرض خطر انقراض بودن را نیز دارند.
بیشتر بخوانید: خشکسالی، تغییر اقلیم و تخریب زیستگاه بلای جان حیات وحش
*پاندا از نظر شکل وشمایل و ایدئولوژیک گونه شاخصی است اما در عین حال در خطر انقراض است. پاندا نشان بارزی از یک گونه چتر است که می تواند سایر گونه ها در اکوسیستم را تحت حمایت خود درآورد.
*یوزپلنگ آسیایی در اکوسیستم های بیابانی مانند توران و میان دشت حضور دارد. اکثرا به این مساله و زیستگاه یوز آگاهی دارند اما از وجود پستانداران دیگری مانند آهو، جبیر، قوچ و میش، کل و بز، پلنگ یا پرندگانی مانند هوبره و زاغ بور در این اکوسیستم اطلاع ندارند چونکه کمتر شناخته شده هستند.
*با برجسته کردن یوز در منطقه توران و میان دشت به صورتی تمامی گونه ها در این اکوسیستم تحت حمایت یوز قرار می گیرند و حفاظت می شوند.
*تهدیدات تنها منحصر به گونه های کلیدی نیستند بلکه این چالش ها تمامی گونه ها را تحت تاثیر قرار می دهد. مهم ترین چالش، تغییر اقلیم و خشکسالی های طولانی مدت است همین طور اساسی ترین تهدید، تخریب و تبدیل زیستگاه ها است که ما در ایران با آن بسیار دست و پنجه نرم می نماییم.
*جاده سازی، معدن کاوی، وجود دام مازاد بر ظرفیت، خطوط انتقال نیرو، زمینهای کشاورزی و دیم کاری ها - که هر مکانی را با شخم زدن به زمین کشاورزی و دیمی تبدیل می کنند- از چالش هایی است که گونه های حیات وحش را تهدید می کنند همین طور آفرود از چالش های اخیر است که نیاز به مدیریت دارد.
*دام مازاد یکی از اساسی ترین چالش های مراتع و حیات وحش است. تعارضاتی در رویشگاه ها با مصرف بی رویه دام ها ایجاد و موجب می شود برای حیات وحش مرتعی باقی نماند. انتقال بیماریهای مشترک بین دام و حیات وحش از دیگر خطرات برای حیات وحش است.
*فرهنگ سازی و پژوهش بسیار دارای اهمیت است. به عنوان نمونه در مردادماه امسال توله یوز ماده را بر اثر تصادف در جاده میان دشت از دست دادیم. برخی معتقد بودند اداره راه و شهرسازی باید دوربین کنترل سرعت و تابلوهای هشدار نصب می کرده که این اقدام را انجام نداده همین طور سازمان محیط زیست برای متقاعد کردن وزارت راه و شهرسازی تلاش نموده اما چرا و چگونه نتیجه بخش نبوده است؟ به عبارتی می توان گفت فرهنگ باارزش بودن اینگونه ها بین مردم نهادینه نیست و مسئولان وزارت راه اقدامی برای اینگونه انجام نداده اند.
*اصلی ترین راه حفاظت، افزایش فرهنگ باارزش بودن گونه ها در سطح جامعه است چونکه مسئولان نیز از همین مردم هستند و با این کار آنها نیز نسبت به این مساله دغدغه مند می شوند.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب